Köpeklerde Mide Dönmesi Neden Olur

Köpeklerde Mide Dönmesi Neden Olur?

Gastirik Dilatasyon Volvulus, midenin kendi etrafında dönmesi olarak da ifade edilebilir. Özellikle iri ırk köpeklerde görülen, öldürücü olabilen, acil müdahaleyi gerektiren tıbbi bir durumdur. Bu durum mide çok miktarda gaz ve/veya yemekle doluyken midenin kendi etrafında dönmesi ile şekillenir. Mide dönmesiyle yemek borusu veya barsaklarla olan bağlantıları boğulur. Mideden gaz ve gıda çıkışı doğal döngüsünde devam edemez. Bunun sonucunda da mide genişler. Aynı zamanda boğulan kan damarlarında pıhtılar oluşur ve bu damarlar besledikleri mide, dalak gibi organlara da kan taşıyamaz hale gelir.

Midede oluşan aşırı genişleme ve dolaşım eksikliğine bağlı olarak çok kısa sürede mide dokusunda nekroz (doku ölümü) şekillenir ve mide yırtılabilir. Çok tehlikelidir. Midedeki aşırı genişleme aynı zamanda kalp ve akciğerleri de ciddi şekilde etkiler. Birçok hasta GDV belirtileri görüldükten kısa sürede şoka girer bu dönemde tıbbi müdahale gerçekleştirilmez ise hasta saatler içinde (Bazen daha kısa sürede) hayatını kaybedebilir.

Köpeklerde en sık görülen klinik belirti, Kusmaya çalışmak ama kusamamaktır. Köpekler sürekli öğürme hareketi yaparlar. Genellikle huzursuzdurlar ve aşırı salya akıtırlar. Karın bölgesinde şişlik görülebilir. Mide gazla dolup şişkinliği arttıkça ve organlarına baskı yaptığından nefes almaları zorlaşabilir. Sonrasında ise yan yatar hale gelip kalkamayabilirler.

Köpeklerde gastrik dilatasyon ve volvulusun risk faktörlerini ve nedenlerini araştıran çalışmalarda, bu sendrom tam olarak anlaşılamamıştır; ancak köpeklerde şöyle bir ilişki olduğu bilinmektedir:

• Günde tek öğün yemek yemek, yemeği hızlı bir şekilde tüketmek,
• Çok yemek ya da çok su içmek,
• Yemek yedikten sonra aşırı hareketlilik,
• Aşırı stresli olmak,
• Mama ve su kaplarının çok yüksekte durması,
• Büyük ırka mensup olmak ve geniş derin göğüs yapısı gibi değişkenlerin köpeklerde mide torsiyonuna neden olabileceği düşünülmektedir. 
• Köpeklerde mide dönmesi 45 kilogram üzerindeki büyük ırklarda ciddi bir risktir. 45 kilogram ve üzerindeki köpeklerde mide dönmesi riski %20 oranında artar. Mide dönmeden mide dilatasyonu yaşlı küçük ırk köpeklerde daha sık görülür. 
• Köpeklerde mide torsiyonu risk faktörleri arasında ırk da önemli bir değişken olarak karşımıza çıkar. Danua, Alman Çoban Köpeği, Boxer, Akita İnu, Basset Hounds, Irish Setter, Weimaraner ve Saint Bernard cinslerinde mide torsiyonu görülme riskinin diğer ırklara oranla daha fazla olduğu bilinmektedir.
• GDV şüphesi ile kliniğe getirilen köpeğin hemen röntgenleri çekilerek teşhis kesinleştirilir. Acil olarak hastanın damar yolu açılarak kan alınır ve şokla savaşmak amacıyla damar içi sıvılar verilmeye başlanır. Hastanın durumuna göre dekompresyon amacıyla mideye dışarıdan bir iğne yardımıyla girilerek gaz uzaklaştırılır böylece hastanın diğer tetkiklerini yapabilmek için zaman kazanılmış olunur. Hastanın kan tahlilleri yapılır (Hemogram, Biyokimyasal panel, elektrolitler, kan gazları) ve EKG’si çekilir. Oluşmuş olabilecek kalp ritim bozukluğuna karşı ilaç uygulamaları yapılarak kalp stabilize edilir. Hastaya ihtiyacı varsa bir taraftan oksijen verilir. Bazı vakalarda mideye tüp ile ulaşılarak mide boşaltılmaya çalışılır. Bu müdahale mümkün olamıyorsa, hasta stabilize edilir edilmez, anesteziye hazır olduğu anda ameliyata alınır. Geç kalınmış durumlarda bu işlem hiç denenmez hasta hazır olduğunda hemen ameliyat gerçekleştirilir. Operasyonda mide ve çevre dokular gözlenir bazı durumlarda midenin bir kısmı veya dalak alınabilir. Midenin yoğun şekilde yıkımlandığı durumlarda maalesef hastayı kurtarmak mümkün değildir. Mide düzeltilip boşaltıldıktan, çevre dokular temizlendikten sonra mide karın duvarına dikilerek (Gastropexy) midenin tekrar dönmemesi için önlem alınır. Operasyondan sonraki ilk 48 saat hatta ilk beş gün riskli dönemdir. Hasta iyileşene kadar sıkı takip edilir. Her şey yoluna girdikten sonra taburcu edilir.

Köpeğimin Mide Torsiyonu olmasını nasıl önleyebilirim?

Gastrik Dilatasyon Volvulus oluşumunun kesin nedeni bilinmese de köpeğinizin başına gelme olasılığını azaltmaya yardımcı olabilecek birkaç ipucu vardır.

Günde bir büyük öğün yerine daha küçük ve daha sık öğünlerle beslemeye çalışın.

Köpeğinizin mamasını hızlı yemesini engellemek için yavaş besleme kaseleri kullanın (hızlı yemek yemek ve mamasını bolca hava yutmak, riski artırır).

Yemekten sonra köpeğinizle egzersiz yapmaktan veya şiddetli heyecandan, örneğin yemek saatlerinde arabada seyahat etmekten kaçının.

Yüksekten değil yerden besleyin. Köpeğinizi tanımak önemlidir; stresli, gergin veya çok heyecanlı köpekler daha yatkındır. Özellikle yemek zamanlarının mümkün olduğunca sakin olmasını sağlayın ve yemek yerken köpekler arasındaki rekabetten kaçınmaya çalışın.

BARFTR Veteriner Hekimi

Ece SICAKYÜZ